Chưa có sản phẩm trong giỏ hàng.
Thờ Gia Tiên - Thờ Cúng Tổ Tiên
BÀ MỤ LÀ AI? LỄ CÚNG MỤ CẦN CHUẨN BỊ GÌ?
Ngày bé, mỗi khi bị nấc cụt, các bạn có thường hay được bố mẹ, ông bà trêu là “ăn cắp trứng gà của bà mụ” hay không? Khi ấy tôi đã luôn tự đặt ra câu hỏi trong đầu rằng bà mụ là ai mà mọi người lại nói như vậy. Và cho tới tận ngày hôm nay, chắc hẳn vẫn còn rất nhiều người đang mang chung câu hỏi với tôi lúc đó. Vậy thì bà mụ là ai và lễ cúng mụ cần chuẩn bị gì? Hãy để Đồ thờ Hoa An bật mí cho các bạn thông qua bài viết dưới đây nhé!
1. BÀ MỤ LÀ AI?
Theo từ điển Tiếng Việt, bà mụ còn có một cách gọi khác là bà đỡ, dùng để chỉ người phụ nữ làm nghề đỡ đẻ theo kinh nghiệm dân gian.
Còn theo các sự tích và truyền thuyết xưa kể lại, bà mụ hay còn gọi là mẹ sanh, bà thư, là những vị tiên nương (nữ thần) phụ trách vấn đề sinh nở, nặn ra hình hài thai nhi và dạy bảo, chở che cho những đứa bé sau khi lọt lòng mẹ.
2. SỰ TÍCH 12 BÀ MỤ
Tương truyền rằng có 12 vị thần đỡ đẻ, còn được gọi là 12 bà mụ.
Thuở xa xưa, sau khi đã mở đất khai trời xong xuôi, Ngọc Hoàng bắt đầu tạo ra sự sống trên cõi trần gian. Ông dùng những chất cặn để tạo nên muôn loài to lớn như voi, tê giác,… Song, riêng với loài người, Ngọc Hoàng lại gạn chọn những tinh túy trong lành nhất và giao khoán cho 12 bà mụ – những tiên nương khéo tay và tỉ mỉ nhiệm vụ nặn tạo hình hài nhân sinh.
Một số truyền thuyết thì kể rằng, 12 bà mụ cùng nhau lao động tập thể và cùng chịu trách nhiệm cho mỗi con người mà họ chung sức tạo ra. Một số khác lại cho rằng 12 bà mụ mỗi người có một nhiệm vụ riêng: người nắn tai, người vẽ mắt, người tạo mũi miệng, người làm nên tứ chi, người dạy trẻ cười, người dạy nói,… Riêng ở miền Nam, người ta tin rằng 12 bà mụ tương đương với 12 con giáp, mỗi người phụ trách việc sinh nở một năm, luân phiên nhau thay đổi.
Những việc của trời như thế ta cũng không thể tường tận ngọn ngành mọi chi tiết. Chỉ có thể khẳng định rằng bất cứ con người nào sinh ra trên cõi đời này cũng đã qua bàn tay nhào nặn công phu của các vị tiên mụ. Và ta được các bà chăm nom, dõi theo, dạy dỗ để cho nên người.
Đồng thời, 12 bà mụ tuy là thần nhưng cũng không thể tránh khỏi những khuyết điểm, những sai sót. Chính vì vậy, đã từng có nhà thơ sáng tác nên những câu trách các bà rằng:
“Mười hai bà mụ ghét chi nhau
Đem các xuân tình vứt bỏ đâu”
Sự tích 12 bà Mụ
3. DANH SÁCH 12 BÀ MỤ
Danh sách 12 bà mụ, mỗi bà đảm đương một nhiệm vụ bao gồm:
- Bà Trần Tứ Nương phụ trách vấn đề sinh đẻ
- Bà Vạn Tứ Nương phụ trách vấn đề thai nghén
- Bà Lâm Cửu Nương phụ trách vấn đề thụ thai
- Bà Lưu Thất Nương phụ trách vấn đề nặn hình hài nam, nữ cho trẻ
- Bà Lâm Nhất Nương phụ trách vấn đề chăm sóc bào thai
- Bà Lý Đại Nương phụ trách vấn đề chuyển dạ
- Bà Hứa Đại Nương phụ trách vấn đề hộ sản
- Bà Cao Tứ Nương phụ trách vấn đề ở cữ, dưỡng sinh
- Bà Tăng Ngũ Nương phụ trách vấn đề chăm sóc trẻ sơ sinh
- Bà Mã Ngũ Nương phụ trách vấn đề bế bồng con trẻ
- Bà Trúc Ngũ Nương phụ trách vấn đề giữ trẻ
- Bà Nguyễn Tam Nương phụ trách vấn đề chứng kiến và giám sát việc sinh đẻ
4. PHONG TỤC
Các bà mụ được thờ cúng tại một số ngôi chùa như: Hóc Ông, Biên Hòa, Phước Tường Thủ Đức, Minh Hương Gia Thạnh Chợ Lớn. Ngoài ra, bà mụ còn được cúng trong gia đình khi phụ nữ mới sinh hay con cháu đau yếu, và đặc biệt được tôn vinh trong nghi thức cúng mụ.
Cúng mụ là phong tục cúng để bày tỏ lòng biết ơn cũng như cầu mong phước lành từ các bà mụ, những vị thần theo quan niệm dân gian đã đảm đương việc sinh nở và nặn ra hình hài loài người.
Để cầu mong sự giúp đỡ của các bà mụ, người ta thường tổ chức lễ cúng mụ sau khi trẻ sinh được tròn ba hay bảy hoặc chín ngày, đây gọi là lễ đầy cữ; lúc trẻ được một tháng, gọi là lễ đầy tháng; và khi bé tròn một năm tuổi, gọi là lễ đầy tuổi, hay lễ thôi nôi.
Chùa Tam Quan bà Mụ Hội An
5. LỄ VẬT CÚNG BÀ MỤ
Lễ vật cúng mụ cần phải chuẩn bị thật chu đáo và cẩn trọng. Hơn nữa, đồ cúng cần được chia đều thành 12 phần nhỏ tương ứng với 12 bà mụ, và thêm một phần lớn dành cho bà mụ chúa. Những lễ vật cơ bản cần chuẩn bị bao gồm:
- Đồ vàng mã, gồm hài xanh, nén vàng xanh, váy áo xanh, giấy tiền
- 12 miếng trầu têm cánh phượng kèm với cau bổ tư, 1 miếng trầu to hơn kèm với cau nguyên quả
- Đồ chơi trẻ em với chất liệu nhựa hoặc sành sứ đảm bảo
- Ốc, cua hoặc tôm hấp hoặc để sống, gồm 12 con bằng nhau và 1 con to hơn. Nếu như để sống, sau khi cúng xong mang lại ra ao, hồ, sông để phóng sinh.
- Phẩm oản, gồm 12 phần bằng nhau, một phần lớn hơn
- Lễ mặn, gồm xôi, gà luộc, thức ăn, canh, rượu trắng
- Bánh kẹo
- Hương cúng
- Lọ hoa nhiều màu sắc
- Nước lọc
Mâm lễ cúng Mụ
6. VĂN KHẤN CÚNG MỤ ĐẦY THÁNG
Bài khấn cúng mụ tùy ở từng địa phương có thể khác nhau đôi chút về từ ngữ. Song bài khấn vẫn mang những nét ý chung cơ bản như sau:
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô Đại Bi Quan Thế Âm Bồ tát!
Chúng con kính lạy Đệ nhất Thiên tỷ đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Đệ nhị Thiên đế đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Đệ tam Thiên Mụ đại tiên chúa
Chúng con kính lạy Tam thập lục cung chư vị Tiên Nương
Hôm nay, là ngày . . . tháng . . . năm . . . là ngày lành tháng tốt
Vợ chồng chúng con gồm có . . . sinh được con (trai, gái) đặt tên là . . .
Chúng con đang ngụ tại . . .
Hôm nay, nhân ngày đầy tháng (đầy cữ, thôi nôi) cho bé chúng con thành tâm sắm sửa biện hương hoa lễ vật và các thứ cúng dâng bày lên trước án, trước bàn toạ các chư vị Tôn thần kính cẩn chúng con tấu trình:
Nhờ ơn thập phương chư Phật, chư vị Thánh hiền, chư vị Tiên Bà, các đấng Thần linh, Thổ công địa mạch, Thổ địa chính thần, Tiên tổ nội ngoại, cho con sinh ra cháu, tên . . . sinh ngày . . . được mẹ tròn, con vuông.
Chúng con thành tâm cúi xin chư vị tiên Bà, chư vị Tôn thần giáng lâm trước án, chứng giám lòng thành thụ hưởng lễ vật , các ngài phù hộ độ trì, các ngài vuốt ve che chở cho cháu được ăn ngon, ngủ yên, hay ăn chóng lớn, vô bệnh vô tật, vô ương, vô hạn, vô ách, phù hộ cho cháu bé được tươi đẹp, thông minh, sáng láng, thân mệnh bình yên, cường tráng, kiếp kiếp được hưởng vinh hoa phú quý. Gia đình con được phúc thọ an khang, nhân lành nảy nở, nghiệp dữ tiêu tan, bốn mùa không hạn ách nghĩ lo.
Xin thành tâm đỉnh lễ, cúi xin được chứng giám lòng thành.
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Nam mô A Di Đà Phật!
Như vậy, trên đây là tất cả những thông tin cần thiết giúp bạn đọc hiểu được bà mụ là ai và lễ cúng mụ cần phải chuẩn bị những gì. Chúc quý độc giả luôn hạnh phúc, khỏe mạnh và được các bà phù hộ cho gia đình, con cái! Cảm ơn các bạn đã dành thời gian tại Đồ thờ Hoa An.
