Giải mã: Sự khác nhau giữa Rồng 4 móng và 5 móng

Con rồng Việt đã vượt khỏi chốn cung cấm, xuất hiện ở hầu khắp đình chùa, miếu vũ… trong dân gian. Tuy nhiên, nhà nước phong kiến có những quy định khá chặt chẽ trong việc sử dụng hình tượng con rồng. Chẳng hạn, từ thời Lê – Trịnh đến thời Nguyễn, chỉ có vua và thái tử mới được sử dụng hình ảnh rồng 5 móng; các hoàng tử thứ 2, 3, 4 chỉ được dùng hình ảnh rồng 4 móng; từ hoàng tử thứ 5 trở xuống chỉ được dùng hình ảnh rồng 3 móng hay các biểu tượng gần gũi của rồng như con giao, con cù. Con rồng trang trí trong các đình chùa của dân gian cũng chỉ có 4 hoặc 3 móng.

Sự khác nhau giữa bát hương rồng 4 móng và rồng 5 móng

Trên Bát hương (bát nhang) để thờ ở các đình, chùa, miếu… và gia đình thờ tổ tiên, đều có vẽ Rồng. Cũng theo quan niệm của Nho giáo thì rồng là biểu tượng cho tầng trên, đặc biệt là Bát Hương vẽ rồng 5 móng chân tượng trưng cho Thiên tử. Rồng được miêu tả có 5 móng  được coi là độc quyền của nhà vua, là biểu tượng cho quyền hành tối cao của vua chúa.

Vì vậy, Bát hương quý là bát hương vẽ Rồng 5 móng (ngũ trảo) và có dáng hình đẹp, được cho là bát hương loại quý giá thuộc tầng vua chúa. Nhà thờ họ hay gia tiên không phải là nơi thể hiện tính quyền lực rất ít sử dụng hình tượng rồng 5 móng.

Trên các đồ thờ hiện nay (như khay chén thờ, chóe thờ,…) vẫn thường được chạm hình tượng rồng do quan niệm thần thánh hóa tổ tiên của người Việt, tuy nhiên cũng chỉ được chạm khắc rồng 4 móng mà không được chạm rồng 5 móng.